Asset Publisher
Polnische Wälder
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polen gehört in Bezug auf die Waldfläche zur europäischen Spitze. Diese nimmt mit 9,1 Mio. ha 29,2 % der Gesamtfläche ein. Die Mehrheit der Wälder sind Staatseigentum, das durch den Staatsforstbetrieb „Lasy Państwowe" („Staatsforste") (PGL LP) verwaltet wird.
In Polen gibt es immer mehr Wälder. Der Waldanteil ist von 21 % im Jahre 1945 auf 29,2 % heute gestiegen. Zwischen den Jahren 1995 und 2011 ist die Waldfläche um 388 Tausend Hektar gestiegen. Die Grundlage für die Aufforstung bildet das „Nationale Waldmehrungsprogramm", nach dem der Waldanteil im Jahre 2020 30% und im Jahre 2050 33% betragen soll. Die polnischen Wälder sind reich an Pflanzen, Tieren und Pilzen. Insgesamt leben 65% aller Tiere im Wald.
Die Wälder wachsen in unserem Land auf den schwächsten Böden, hauptsächlich im Zusammenhang mit der Entwicklung der Landwirtschaft in den vergangenen Jahrhunderten. Dies beeinflusst die Verteilung der Waldstandorte in Polen. Über 55% der Wälder sind Nadelwälder. Den Rest bilden Laubwälder, meistens Laubmischwälder. Einen kleinen Anteil der Laubwälder nehmen mit etwas mehr als 3% Erlenbruchwälder und Auwälder ein.
In den Jahren 1945-2011 hat sich der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 auf über 28,2% vergrößert.
In Flachland- und Hochlandgebieten überwiegt die Kiefer. Sie wächst auf 64,3% der Waldfläche vom PGL LP und auf 57,7% der privaten und kommunalen Wälder. Im Gebirge dominiert die Fichte (im Westen) bzw. die Fichte und die Buche (im Osten). Die Dominanz der Kiefer ergibt sich aus der Art der Forstwirtschaft in der Vergangenheit. Die einstigen Monokulturen hingen mit dem hohen industriellen Bedarf an Holz. Es hat sich jedoch herausgestellt, dass solche Wälder gegen klimatische Faktoren weniger resistent sind und auch von Schädlingen leichter angegriffen werden können.
Der Anteil anderer Baumarten, hauptsächlich der Laubbaumarten, in den polnischen Wäldern steigt kontinuierlich. Die Forstleute gehen weg von Monokulturen und passen den Baumbestand an die natürlichen Standortbedingungen an. Dank diesen Maßnahmen konnte der Flächenanteil der Laubwälder im Gebiet des PGL LP von 13 % auf über 28,2 % ansteigen. Immer häufiger gibt es Eichen, Eschen, Spitzahorne, Bergahorne, Ulmen sowie Birken, Buchen, Erlen, Pappeln, Hainbuchen, Espen, Linden und Weiden.
In unseren Wäldern kommen meistens Baumbestände in Altersklassen zwischen 40 und 80 Jahren. Das durchschnittliche Alter beträgt 60 Jahre. Es gibt immer mehr große Bäume, die über 80 Jahre alt sind. Seit dem Ende des 2. Weltkrieges ist der Flächenanteil solcher Altbäume von 0.9 Mio. ha auf fast 1,85 Mio. ha gestiegen.
Asset Publisher
Asset Publisher
Hodowla lasu
Hodowla lasu
Drzewo mateczne w Lesnictwie Olejnica
Podsadzenia produkcyjne fot. Krzysztof Moroz
Hodowla lasu w Nadleśnictwie Kościan
Nadleśnictwo Kościan prowadzi zadania z hodowli lasu na podstawie aktualnego Planu Urządzenia Lasu. Najważniejszym celem hodowlanym realizowanym zgodnie z ustawą o lasach z 28 września 1991 roku jest „zachowanie lasów i korzystnego ich wpływu na klimat, powietrze, wodę, glebę, warunki życia i zdrowia człowieka oraz równowagę przyrodniczą."
W ramach tych działań średniorocznie odnawia się i zalesia około 160 ha powierzchni, przeznaczając na ten cel około 1 mln sadzonek. Młode pokolenie wprowadza się nie tylko w miejsce wyciętych uprzednio drzew, ale również tam gdzie las istnieje i chcemy poprawić jego jakość. Zabieg ten nazywany wprowadzaniem dolnego piętra, wykonywany średniorocznie na powierzchni 22 ha ma na celu wyhodowanie drzewostanu wielopiętrowego i wielogatunkowego. W zależności od potrzeb corocznie poddaje się czyszczeniom wczesnym oraz późnym średnio około 300 - 400 ha. Melioracje agrotechniczne wykonuje się natomiast na około 150 - 170 ha powierzchni.
Sadzonki drzew i krzewów niezbędne do wykonywania nasadzeń hodowane są w Gospodarstwie Szkółkarskim Racot. Rocznie produkuje się średnio około 2,8 mln sadzonek zarówno gatunków lasotwórczych jaki ozdobnych. Powierzchnia produkcyjna szkółki to 6,46 ha.
Sadzonki produkowane są z nasion pozyskiwanych z drzewostanów najlepszej jakości.
W Nadleśnictwie Kościan istnieje obecnie około 330 ha Gospodarczych Drzewostanów Nasiennych, z których nasiona służą do produkcji sadzonek przeznaczonych na uprawy gospodarcze. Nadleśnictwo posiada również jeden Wyłączony Drzewostan Nasienny o powierzchni niespełna 28 ha. Jest to drzewostan wyselekcjonowany spośród drzewostanów gospodarczych a jego potomstwo jest wyjątkowo cenne i odpowiednio chronione.
Z nasion zebranych z Wyłączonego Drzewostanu Nasiennego zakładane są uprawy pochodne, które oznaczone są w terenie odpowiednimi tablicami. Drzewostany powstałe z takich upraw, po osiągnięciu dojrzałości stanowić będą podstawową bazę pozyskania nasion jako drzewostany o ulepszonej jakości genetycznej.
W Wyłączonych oraz Gospodarczych Drzewostanach Nasiennych wybiera się drzewa najlepszej jakości – Drzewa Mateczne. W Nadleśnictwie Kościan istnieje obecnie 19 takich drzew należących do gatunków sosna zwyczajna i modrzew europejski. Drzewom takim specjalna komisja nadaje numer, który musi być umieszczony na danym drzewie. Potomstwo takich drzew jest również szczególnie chronione a nasiona podobnie jak te z Wyłączonych Drzewostanów Nasiennych przechowywane są w Leśnym Banku Genów w Kostrzycy, stanowiąc zasoby genowe cenne dla polskiego leśnictwa oraz ochrony bioróżnorodności lasów.
Inną kategorią bazy nasiennej są Źródła Nasion. Są to drzewa występujące na określonym obszarze, z których pozyskuje się nasiona. Drzewa stanowiące źródła nasion powinny cechować się cechami jakościowymi nie gorszymi niż przeciętna jakość i produkcyjność w danym regionie pochodzenia.
Średnioroczne zapotrzebowanie nadleśnictwa na nasiona głównych gatunków lasotwórczych to około 2600 kg, w tym sosny 8 kg i dębów 2500 kg
Nadleśnictwo Kościan posiada następujące rodzaje baz nasiennych:
1. 13. Drzew Matecznych sosny zwyczajnej,
2. 6. Drzew Matecznych modrzewia europejskiego,
3. Wyłączony Drzewostan Nasienny sosny zwyczajnej o powierzchni 27,90 ha,
4. Gospodarcze Drzewostany Nasienne o powierzchni 330,68 ha, następujących gatunków:
- buk zwyczajny,
- brzoza brodawkowata,
- dąb bezszypułkowy,
- dąb szypułkowy,
- daglezja zielona,
- klon jawor,
- modrzew europejski,
- olsza czarna,
- sosna zwyczajna,
5. 6. Źródeł Nasion następujących gatunków:
- czereśnia ptasia,
- lipa drobnolistna,
- dąb czerwony,
- klon zwyczajny,
- wiąz szypułkowy,
- grab zwyczajny.